Қазақстанның үшінші мегаполисі – Шымкент қаласы білім беру мен ғылымды дамытудың өңірлік орталығына айналып келеді. Қалада мемлекеттік жоғары оқу орындарымен қатар, жекеменшік университеттер де белсенді жұмыс істеп, ғылыми-зерттеу жұмыстарын жетілдіруде маңызды рөл атқаруда. Олар отандық ғылымның дамуына қосқан үлестерімен ғана емес, сонымен қатар жас ғалымдарды даярлаудағы кешенді қадамдарымен ерекшеленуде.
Бүгінде Шымкент қаласында 5 жекеменшік жоғары оқу орны тіркеліп, олардың әрқайсысы білім берумен қатар ғылыми әлеуетті нығайту бағытында жүйелі жұмыстар жүргізіп отыр. Атап айтқанда, университет жанындағы ғылыми орталықтар мен зертханаларда жыл сайын ондаған зерттеу жобалары іске асады. 2024–2025 оқу жылында қаладағы жеке университеттер тарапынан 120-дан астам ғылыми жоба жүзеге асырылып, олардың 30-ға жуығы студенттердің қатысуымен жүргізілді.
Жекеменшік жоғары оқу орындары жас ғалымдарға арналған «Жас зерттеуші», «Студенттік ғылым», «Болашақ ғылым» сынды ғылыми конкурстар мен конференциялар ұйымдастыру арқылы студенттік ғылымды дамытуға күш салуда. Мәселен, 2025 жылдың көктемінде «Мирас» университетінде өткен халықаралық ғылыми-практикалық конференцияға Қазақстаннан және шет елдерден 400-ге жуық студент, магистрант және жас ғалым қатысып, өздерінің ғылыми жобаларын қорғады. Осындай іс-шаралар білім алушылардың зерттеушілік қабілетін дамытып, тәжірибе алмасуға мүмкіндік береді.
Сонымен қатар, жекеменшік университеттер шетелдік ЖОО-лармен академиялық және ғылыми серіктестік орнатып, бірлескен жобаларды жүзеге асыруда. Олардың қатарында Польша, Түркия, Қырғызстан, Өзбекстан, Оңтүстік Корея университеттері бар. Аталған байланыстар аясында 2025 жылы Шымкент университеттері 15-тен астам халықаралық ғылыми жобаға қатысты. Бұл — білім мен ғылым интеграциясының нақты көрсеткіші.
Шымкенттегі жекеменшік университеттердің тағы бір ерекшелігі – ғылыми еңбектерді жариялаудағы белсенділік. 2025 жылдың алғашқы жартыжылдығында жеке ЖОО оқытушылары мен магистранттары тарапынан Scopus пен Web of Science базаларында тіркелген журналдарда 70-тен астам мақала жарық көрді.
Жалпы алғанда, Шымкент қаласындағы жекеменшік жоғары оқу орындары ғылымды дамытудың өзекті салаларын қамтып, жастар арасында зерттеушілік мәдениетті қалыптастыруға, халықаралық ғылыми кеңістікке интеграциялануға және өңірлік инновациялық әлеуетті нығайтуға зор үлес қосып отыр.
