Ақпарат

КИЕЛІ ТҮРКІСТАН ЖӘНЕ ҚОЖА АХМЕТ ЯСАУИ КЕСЕНЕСІ: ТҮРКІ РУХАНИЯТЫНЫҢ АЛТЫН ДІҢГЕГІ

Түркістан – Оңтүстік Қазақстанның киелі және тарихи қаласы. 1500 жылдан астам тарихы бар бұл қала түркі халықтарының рухани астанасы ғана емес, Қазақ хандығының бір кездері саяси орталығы болған қасиетті мекен. Ежелгі Түркістанның тарихи-мәдени қазынасы тек Қожа Ахмет Ясауи кесенесімен шектелмейді: мұнда Отырар қаласының орны, Арыстанбаб кесенесі және түрлі тарихи жәдігерлер сақталған.

Қожа Ахмет Ясауи кесенесі – XIV ғасырда Әмір Темірдің бұйрығымен салынған, Орта Азиядағы ең ірі және көрнекті сәулет ескерткіштерінің бірі. Кесене – тек діни орын емес, ол философиялық, мәдени, сәулеттік мәнге ие. Кесененің порталды-күмбезді құрылымы, 35 бөлмесі, үлкен Тайқазаны, өрнектелген қыштары мен мозаикалық михрабтары – ортағасырлық сәулеттің асқан үлгісі. Тайқазан бейбітшілік пен берекенің символы ретінде ерекше құрметке ие.

Қожа Ахмет Ясауи – XII ғасырда өмір сүрген ұлы сопы, ақын және ойшыл. Ол түркі халықтарының арасында ислам дінін насихаттап, сопылық ілімнің негізін салды. Оның еңбегі – «Диуани хикмет» – түркі тіліндегі алғашқы діни-дидактикалық шығарма болып саналады. Ахмет Ясауи қарапайымдылық, тақуалық пен имандылықты дәріптеп, халыққа рухани тазалық пен тәубеге шақырды. Кесене оның қабірі болып, ғасырлар бойы зиярат орнына айналған. Халық бұл жерді «екінші Мекке» деп атаған, ал үш рет зиярат ету – кіші қажылықпен тең деп сенім бар.

Түркістан – қазақ хандары мен батырларының да қасиетті мекені. Мұнда Абылай хан, Есім хан, Тәуке хан, Жалаңтөс баһадүр, Қазыбек би сияқты ұлы тұлғалар мәңгілік тыныс тапқан. Қазақ тарихында хандардың Түркістанда таққа отыруы елге билік орнатудың белгісі саналған. Бұл – Түркістанның тек рухани ғана емес, саяси және мемлекеттілік маңызын да көрсетеді.

Қазіргі Түркістан – заманауи инфрақұрылым мен туризм орталығы. Мұнда халықаралық әуежай, «Керуен-сарай» туристік кешені, жаңа мұражайлар, қонақүйлер мен мәдени нысандар бой көтерген. Жыл сайын рухани-мәдени форумдар, халықаралық конференциялар мен туристік фестивальдер өткізіледі. Түркістан шетелдік туристер үшін тартымды бағытқа айналып, тарих пен заманауи мәдениетті үйлестірген қалалық орталыққа айналды.

Қорытындылай келе, Түркістан мен Қожа Ахмет Ясауи кесенесі – ұрпаққа аманат етілген тарихи, рухани және мәдени мұра. Бұл киелі мекен қазақ халқының ғана емес, барлық түркі халықтарының рухани діңгегі ретінде сақталып, болашақ ұрпаққа үлгі болып қала береді.

Қатысты жаңалықтар

Шымкент обновляется: масштабная реновация, новые школы и развитие городской инфраструктуры

bastynews

8 облыста дабылды ескерту жарияланды

Bastynews

ҰБТ-да мұғалім талапкерге тест сұрақтарына көмектескен (видео)

Bastynews